Maak een keuze uit de volgende mogelijkheden:

  Vandaar dat de bewoners in 1222 een aanvraag indienden bij de Bisschop van Luik om Sint Geertruid tot zelfstandige parochie te verheffen. Datzelfde jaar hechtte de Luikse prins bisschop, Hugo de Pierrepont, zijn goedkeuring aan dat voorstel. In de verheffingsoorkonde  wordt  Sint  Geertruid  aangeduid  als 'Sancta  Gertrudis  in Sarto'. De  uitgang  'in  Sarto'  betekent 'in  de ontginning, open plek in het bos' (vgl. het Belgische plaatsje Saint Jean Sart bij Aubel). De uitgang '-sart' of '-sarto' heeft dezelfde betekenis als '-rade' of '-rode'. Plaatsnamen met die uitgang zijn meestal ontstaan in de tijd van de grote ontginningen van de plateaus tussen de elfde en dertiende eeuw. In Limburg zijn daarvan vele voorbeelden te vinden. Sint Geertruid is dus in de elfde eeuw gesticht door inwoners van Breust. Het tot Sint Geertruid behorende gehucht Herkenrade ontstond een eeuw later en wel door het toedoen van Eijsdenaren. Tot aan de Franse Tijd (1794-1814) werd Sint Geertruid daarom ook wel Breust op de Berg genoemd en stond Herkenrade bekend onder de naam Eijsden op de Berg. Van een ander Sint Geertruids gehucht is zelfs het exacte stichtingsjaar bekend. In een oorkonde uit 1157 krijgen zeven met naam genoemde inwoners van Breust toestemming van de grondheer, het Kapittel van Sint Martinus te Luik, om op het plateau een nederzetting te stichten. Ze vernoemen het nieuwe dorp naar hun geboorteplaats: Bruisterbos ofwel: Bos van Breust. Zo'n  achthonderd  jaar, tot het  jaar 1828,  bleef Sint Geertruid en gehuchten deel uitmaken van de heerlijkheden, later de gemeenten Breust en Eijsden. In dat jaar werden de Gehuchten op den Berg omgevormd tot de zelfstandige gemeente Sint Geertruid. Door een gemeentelijkc herindeling ging Sint Geertruid per 1 januari 1982 op in de nieuwe gemeente Margraten.

^{Bovenstaande gegevens zijn ontleend aan het boeiende proefschrift van Dr. jan Hartmann, De reconstructie van een middeleeuws landschap. Nederzettingsgeschiedenis en instellingen van de heerlijkheden Breust en Eijsden bij Maastricht (1Oe-19e eeuw), Maastricht 1986 Een aanrader voor eenieder die meer wil weten over het ontstaan en de ontwikkeling van de dorpen die tot 1982 deel uitmaakten van de toenmalige gemeenten Eijsden en Sint Geertruid.}